Thảo luận các tình huống tính sai khối lượng của thiết kế, tư vấn đấu thầu và nhà thầu thi công và giảii pháp khắc phục
Trên thực tế, việc tính khối lượng vẫn chưa có được văn bản hướng dẫn chi tiết và cụ thể. Do đó, khối lượng hầu hết bị tính sai trong các dự án. E xin nêu 1 bài toán rất hay gặp trong thực tế để anh em trên diễn đàn cùng thảo luận cách giải quyết:Giả thiết chỉ xét 3 đơn vị: Thiết kế, tư vấn đấu thầu và nhà thầu thi công.Bảng tính khối lượng của 3 đơn vị trên lúc ký hợp đồng so với khối lượng thực tế thi công (là khối lượng đúng duy nhất và hợp lý về kiến trúc thiết kế)| TT |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| Thiết kế (I) |
Đúng |
Đúng |
Sai |
Sai |
Sai |
| Tư vấn đấu thầu (II) |
Sai |
Sai |
Đúng |
Sai |
Sai |
| Nhà thầu thi công (III) |
Đúng |
Sai |
Đúng |
Đúng |
Sai |
1. II sai nên hồ sơ mời thầu thiếu khối lượng, III tính đúng, đưa ra cả khối lượng tính thiếu nhưng không đưa ra giá phần thiếu này.
Tương tự trường hợp của bạn phanhang13787: http://www.giaxaydung.vn/diendan/f22...au-116507.html
2. II sai, III sai, đến khi thi công III phát hiện khối lượng tính thiếu và làm biên bản xin ý kiến chủ đầu tư để bổ sung khối lượng do dự toán tính thiếu. Phần giải quyết tiếp theo?
3. I sai, quan trọng là II và III đều đúng nên hợp đồng đúng. Giải quyết việc sai của thiết kế và thẩm tra, quá trình bổ sung lại thiết kế cho chính xác?
4. Chỉ có III đúng, và lúc này nên chấm thầu theo khối lượng đúng hay khối lượng sai, giải quyết?
5. Cả 3 đều sai (sai dây chuyền), đến khi thi công III phát hiện khối lượng tính thiếu và làm biên bản xin ý kiến chủ đầu tư để bổ sung khối lượng do dự toán tính thiếu. Phần giải quyết tiếp theo?
Mong các bác thảo luận thêm về cách giải quyết cho các trường hợp trên quan điểm đúng hướng dẫn của nhà nước và không bị chi phối bởi yếu tố khách quan.
Hiểu thế nào là "Khối lượng phát sinh ngoài phạm vi hợp đồng"
Trích dẫn:
Gửi bởi
hotmen_8x_pro
Cảm ơn Thầy! Tình huống này thực tế và rấs hay. Tuy nhiên, đáng chú ý là tình huống khi chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, tư vấn thẩm tra, người thẩm định và cả tư vấn đấu thầu nữa đều ko phát hiện đươc khối lượng thiếu này. Đến khi lập hồ sơ mời thầu cũng chưa phát hiện ra. Trong hồ sơ mời thầu, tư vấn lập hồ sơ lại đều nói thêm một câu ' Đối với các khối lượng nhà thầu phát hiện tiên lượng thiếu thì chào riêng ra một bảng...'. Ở giai đoạn lập hồ sơ dự thầu nhà thầu cũng không đủ thời gian để kiểm tra khối lượng. Tuy nhiên khi thi công thực tế nhà thầu mới phát hiện ra khối lượng này. Tuy nhiên, trong thực tế thì bản vẽ thi công đã thể hiện phần khối này, chỉ có điều người lập tiên lượng không tính đến. Trong trường hợp này, có nhiều cách hiểu về quy định trong điều kiện của hợp đồng. Cần phải hiểu thế nào về " khối lượng phát sinh ngoài hợp đồng?". Nên hiểu là những công việc không được tính trong hợp đồng hay những công việc phải là chưa có thiết kế mới được coi là khối lượng phát sinh. Em đã gặp một số trường hợp chủ đầu tư không thanh toán khối lượng này cho dù hợp đồng là hợp đồng điều chỉnh. Vì họ nói là không có cơ sở để coi đây là khối lượng phát sinh. Và nói là: khối lượng phát sinh phải là những khối lượng ngoài hợp đồng, không có trong thiết kế còn đã có trong thiết kế mà không tính thì không thể coi là khối lượng phát sinh!<br>Vậy, phải hiểu " Khối lượng phát sinh " là gì? Để có cơ sở giải quyết tình huống trên!<br>Anh em thảo luận thêm!<br>Trân trong!
(1) Theo tôi cứ tham chiếu các quy định pháp luật có liên quan đến "khối lượng phát sinh" để hiểu "khối lượng phát sinh ngoài phạm vi hợp đồng" là khối lượng nào.
(2) Pháp luật về hợp đồng trong hoạt động xây dựng" (NĐ 48/2010) có 1 số quy định sau đáng chú ý:
+ Điều 5. Nguyên tắc thực hiện hợp đồng xây dựng
1. Các bên tham gia hợp đồng xây dựng phải thực hiện đúng nội dung trong hợp đồng về phạm vi công việc, yêu cầu chất lượng, số lượng, chủng loại, thời hạn, phương thức và các thỏa thuận khác trong hợp đồng.
+ Điều 10. Hồ sơ hợp đồng xây dựng
1. Hồ sơ hợp đồng xây dựng bao gồm văn bản hợp đồng và các tài liệu kèm theo hợp đồng.
2. Hợp đồng bao gồm những nội dung chủ yếu sau: nội dung và khối lượng công việc phải thực hiện; yêu cầu về chất lượng và các yêu cầu kỹ thuật; thời gian và tiến độ thực hiện; điều kiện nghiệm thu, bàn giao; giá hợp đồng, tạm ứng, thanh toán, quyết toán hợp đồng và phương thức thanh toán; thời hạn bảo hành (đối với các hợp đồng xây dựng có công việc phải bảo hành); quyền và nghĩa vụ của các bên; trách nhiệm do vi phạm hợp đồng; ngôn ngữ sử dụng; các thỏa thuận khác.
+ Điều 12. Nội dung và khối lượng công việc của hợp đồng xây dựng
1. Nội dung và khối lượng công việc của hợp đồng xây dựng là những nội dung, khối lượng công việc mà bên giao thầu ký kết với bên nhận thầu và phải được các bên thoả thuận rõ trong hợp đồng. Nội dung và khối lượng công việc được xác định căn cứ vào hồ sơ mời thầu hoặc hồ sơ yêu cầu, hồ sơ dự thầu hoặc hồ sơ đề xuất, các biên bản đàm phán và các văn bản pháp lý có liên quan.
+ Điều 18. Thanh toán hợp đồng xây dựng
1. Việc thanh toán hợp đồng xây dựng phải phù hợp với loại hợp đồng, giá hợp đồng và các điều kiện trong hợp đồng mà các bên đã ký kết.
2. Các bên thỏa thuận trong hợp đồng về số lần thanh toán, giai đoạn thanh toán, thời điểm thanh toán, thời hạn thanh toán, hồ sơ thanh toán và điều kiện thanh toán.
...
4. Đối với hợp đồng trọn gói: thanh toán theo tỷ lệ phần trăm giá hợp đồng hoặc giá công trình, hạng mục công trình, khối lượng công việc tương ứng với các giai đoạn thanh toán mà các bên đã thỏa thuận trong hợp đồng, khi thanh toán không đòi hỏi có xác nhận khối lượng hoàn thành chi tiết.
5. Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định và đơn giá điều chỉnh: được thực hiện trên cơ sở khối lượng thực tế hoàn thành (kể cả khối lượng tăng hoặc giảm, nếu có) được nghiệm thu và đơn giá trong hợp đồng hoặc đơn giá đã điều chỉnh do trượt giá theo đúng các thỏa thuận trong hợp đồng.
...
9. Việc thanh toán các khối lượng phát sinh (ngoài hợp đồng) chưa có đơn giá trong hợp đồng, thực hiện theo các thỏa thuận bổ sung hợp đồng mà các bên đã thống nhất trước khi thực hiện và phải phù hợp với các quy định của pháp luật có liên quan.
+ Điều 19. Hồ sơ thanh toán hợp đồng xây dựng
1. Hồ sơ thanh toán hợp đồng xây dựng do bên nhận thầu lập phù hợp với từng loại hợp đồng xây dựng, giá hợp đồng và các thỏa thuận trong hợp đồng. Hồ sơ thanh toán (bao gồm cả biểu mẫu nếu có) phải được ghi rõ trong hợp đồng xây dựng và phải được bên giao thầu xác nhận.
2. Hồ sơ thanh toán hợp đồng bao gồm các tài liệu chủ yếu sau:
a) Đối với hợp đồng trọn gói:
- Biên bản nghiệm thu khối lượng hoàn thành trong giai đoạn thanh toán có xác nhận của đại diện bên giao thầu hoặc đại diện tư vấn (nếu có) và đại diện bên nhận thầu; biên bản nghiệm thu khối lượng này là bản xác nhận hoàn thành công trình, hạng mục công trình, khối lượng công việc phù hợp với phạm vi công việc phải thực hiện theo hợp đồng (đối với hợp đồng thi công xây dựng phù hợp với phạm vi công việc phải thực hiện theo thiết kế; đối với hợp đồng tư vấn phù hợp với nhiệm vụ tư vấn phải thực hiện) mà không cần xác nhận khối lượng hoàn thành chi tiết;
- Bảng tính giá trị khối lượng phát sinh (nếu có) ngoài phạm vi hợp đồng đã ký kết có xác nhận của đại diện bên giao thầu hoặc đại diện tư vấn (nếu có) và đại diện bên nhận thầu;
- Đề nghị thanh toán của bên nhận thầu cần thể hiện các nội dung: giá trị khối lượng hoàn thành theo hợp đồng, giá trị khối lượng các công việc phát sinh (nếu có), giảm trừ tiền tạm ứng, giá trị đề nghị thanh toán trong giai đoạn sau khi đã bù trừ các khoản này có xác nhận của đại diện bên giao thầu và đại diện bên nhận thầu.
b) Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định:
- Biên bản nghiệm thu khối lượng hoàn thành thực tế (tăng hoặc giảm so với khối lượng theo hợp đồng) trong giai đoạn thanh toán có xác nhận của đại diện bên giao thầu hoặc đại diện tư vấn (nếu có) và đại diện bên nhận thầu;
- Bảng tính giá trị cho những công việc chưa có đơn giá trong hợp đồng (nếu có), trong đó cần thể hiện cả khối lượng và đơn giá cho các công việc này có xác nhận của đại diện bên giao thầu hoặc đại diện tư vấn (nếu có) và đại diện bên nhận thầu;
- Đề nghị thanh toán của bên nhận thầu cần thể hiện các nội dung: giá trị khối lượng hoàn thành theo hợp đồng, giá trị khối lượng các công việc phát sinh (nếu có), giảm trừ tiền tạm ứng, giá trị đề nghị thanh toán trong giai đoạn sau khi đã bù trừ các khoản này có xác nhận của đại diện bên giao thầu và đại diện bên nhận thầu.
c) Đối với hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh:
- Biên bản nghiệm thu khối lượng hoàn thành thực tế (tăng hoặc giảm so với khối lượng theo hợp đồng) trong giai đoạn thanh toán có xác nhận của đại diện bên giao thầu hoặc đại diện tư vấn (nếu có) và đại diện bên nhận thầu;
- Bảng tính đơn giá đã điều chỉnh do trượt giá (còn gọi là đơn giá thanh toán) theo đúng thỏa thuận trong hợp đồng có xác nhận của đại diện bên giao thầu hoặc đại diện nhà tư vấn (nếu có) và đại diện bên nhận thầu;
- Bảng tính giá trị cho những công việc chưa có đơn giá trong hợp đồng (nếu có), trong đó cần thể hiện cả khối lượng và đơn giá cho các công việc này có xác nhận của đại diện bên giao thầu hoặc đại diện tư vấn (nếu có) và đại diện bên nhận thầu;
- Đề nghị thanh toán của bên nhận thầu cần thể hiện các nội dung: giá trị khối lượng hoàn thành theo hợp đồng, giá trị khối lượng các công việc phát sinh (nếu có), giảm trừ tiền tạm ứng, giá trị đề nghị thanh toán trong giai đoạn sau khi đã bù trừ các khoản này có xác nhận của đại diện bên giao thầu và đại diện bên nhận thầu.
...
+ Điều 26. Quyền và nghĩa vụ của bên giao thầu thi công xây dựng công trình
2. Nghĩa vụ của bên giao thầu thi công xây dựng:k) Xem xét và chấp thuận kịp thời bằng văn bản các đề xuất liên quan đến thiết kế, thi công của bên nhận thầu trong quá trình thi công xây dựng công trình;
+ Điều 27. Quyền và nghĩa vụ của bên nhận thầu thi công xây dựng công trình
1. Quyền của bên nhận thầu thi công xây dựng:
a) Được quyền đề xuất với bên giao thầu về khối lượng phát sinh ngoài hợp đồng; từ chối thực hiện những công việc ngoài phạm vi của hợp đồng khi chưa được hai bên thống nhất và những yêu cầu trái pháp luật của bên giao thầu;
+ Điều 35. Điều chỉnh khối lượng công việc trong hợp đồng xây dựng
1. Khối lượng công việc trong hợp đồng xây dựng chỉ được điều chỉnh trong các trường hợp sau:
a) Đối với hợp đồng trọn gói và hợp đồng theo tỷ lệ (%): trường hợp có phát sinh hợp lý những công việc ngoài phạm vi hợp đồng đã ký (đối với hợp đồng thi công xây dựng là khối lượng nằm ngoài phạm vi công việc phải thực hiện theo thiết kế; đối với hợp đồng tư vấn là khối lượng nằm ngoài nhiệm vụ tư vấn phải thực hiện). Trường hợp này, khi điều chỉnh khối lượng mà không làm thay đổi mục tiêu đầu tư hoặc không vượt tổng mức đầu tư được phê duyệt thì chủ đầu tư và nhà thầu tính toán, thỏa thuận và ký kết phụ lục bổ sung hợp đồng; trường hợp làm vượt tổng mức đầu tư được phê duyệt thì phải được Người có thẩm quyền quyết định đầu tư xem xét, quyết định; trường hợp thỏa thuận không được thì khối lượng các công việc phát sinh đó sẽ hình thành gói thầu mới, việc lựa chọn nhà thầu để thực hiện gói thầu này theo quy định hiện hành;
b) Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định và đơn giá điều chỉnh: trường hợp khối lượng thực tế hoàn thành được nghiệm thu ít hơn hoặc nhiều hơn so với khối lượng trong hợp đồng đã ký thanh toán theo khối lượng hoàn thành thực tế được nghiệm thu;
...
2. Đối với những khối lượng phát sinh nằm ngoài phạm vi hợp đồng đã ký mà chưa có đơn giá trong hợp đồng, thì các bên tham gia hợp đồng phải thống nhất đơn giá để thực hiện khối lượng công việc này trước khi thực hiện.
(3) Từ việc tham chiếu các quy định trên có thể nói rằng: "Khối lượng phát sinh ngoài phạm vi hợp đồng" là những khối lượng tăng (giảm) so với khối lượng phải thực hiện (phạm vi công việc phải thực hiện) 2 bên đã thoả thuận và ghi rõ trong hợp đồng.
@ Có thể tham chiếu điều 52 NĐ 85/2009 để hiểu rõ hơn: Điều 52. Điều chỉnh giá hợp đồng và điều chỉnh hợp đồng
2. Điều chỉnh hợp đồng
Trường hợp có phát sinh hợp lý những công việc ngoài quy định trong hợp đồng mà không làm thay đổi mục tiêu đầu tư hoặc tổng mức đầu tư (đối với công việc xây lắp áp dụng hình thức trọn gói là ngoài khối lượng công việc phải thực hiện theo thiết kế, đối với công việc xây lắp áp dụng hình thức theo đơn giá là ngoài khối lượng công việc trong hợp đồng), thì thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 57 của Luật Đấu thầu và khoản 17 Điều 2 của Luật sửa đổi. Trường hợp bổ sung công việc phát sinh thì chủ đầu tư và nhà thầu phải ký kết phụ lục bổ sung hợp đồng theo nguyên tắc sau đây:
- Trường hợp khối lượng công việc phát sinh này nhỏ hơn 20% khối lượng công việc tương ứng ghi trong hợp đồng mà đã có đơn giá trong hợp đồng thì sử dụng đơn giá đã ghi trong hợp đồng để thanh toán;
- Trường hợp khối lượng công việc phát sinh này từ 20% khối lượng công việc tương ứng trở lên ghi trong hợp đồng hoặc khối lượng công việc phát sinh chưa có đơn giá trong hợp đồng thì chủ đầu tư và nhà thầu thống nhất xác định đơn giá mới theo các nguyên tắc quy định trong hợp đồng về đơn giá các khối lượng phát sinh.
Đối với phần công việc xây lắp, trước khi ký kết phụ lục bổ sung hợp đồng cần phê duyệt dự toán đối với khối lượng công việc phát sinh theo quy định của pháp luật.
