Thảo luận tiếp đề tài xử lý thanh toán khối lượng hoàn thành
Công trình anh TA đưa ra được chia làm 12 GD thanh toán, mỗi tháng một GD (được thỏa thuận trong Hợp đồng?), theo tôi đây là một hợp đồng có quy định khá rõ ràng về vấn đề thanh toán. Khối lượng theo mỗi GD đã được chủ đầu tư - Tư vấn và nhà thầu nghiệm thu là điều kiện cần để lập hồ sơ thanh toán. Những vấn đề anh TA đưa ra theo tôi được xử lý như sau (chỉ giới hạn trong phạm vi vốn Nhà nước):
1. Khối lượng có trong hợp đồng: Có tên, có giá, có định mức.
Trường hợp này cả hình thức hợp đồng theo đơn giá cố định và hợp đồng trọn gói đều được thanh toán theo đúng giá trị hợp đồng. Đối với hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh phải căn cứ vào các trường hợp được điều chỉnh và phương pháp điều chỉnh được quy định trong hợp đồng để xác định đơn giá thanh toán, cụ thể:
- Điều chỉnh chi phí vật liệu theo chênh lệch giữa thông báo giá của sở Xây dựng và giá vật liệu trong hợp đồng, khối lượng vật liệu được điều chỉnh căn cứ vào biên bản nghiệm thu, định mức để xác định. Trường hợp vật liệu không có trong báo giá của Sở Xây dựng thì căn cứ theo hóa đơn để xác định;
- Điều chỉnh chi phí nhân công, máy (nếu có): khi có văn bản hướng dẫn của Sở Xây dựng địa phương (theo hợp đồng quy định)
2. Khối lượng có trong hợp đồng: có tên, có đơn giá tạm tính, không có định mức, không có đơn giá chi tiết: Trường hợp này thường xảy ra đối với hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh, khi ký hợp đồng không xác định được các hao phí để tính đơn giá, do công việc chưa có trong định mức, không phân tích được đơn giá chi tiết theo tôi xử lý như sau:
- Trường hợp trong hợp đồng có quy định phương pháp xác định giá để thanh toán thì căn cứ theo quy định trong hợp đồng để điều chỉnh từ đơn giá tạm tính thành đơn giá thanh toán để xác định giá trị giai đoạn thanh toán.
- Trường hợp hợp đồng không quy định phương pháp xác định giá để thanh toán thì chủ đầu tư và nhà thầu phải thương thảo và ký phụ lục hợp đồng bổ sung phương pháp xác định giá thanh toán, các phương pháp xác định đơn giá thanh toán như sau: Căn cứ theo định mức do Bộ Xây dựng công bố, Sở Xây dựng công bố, các Bộ Xây dựng chuyên ngành, Sở Xây dựng chuyên ngành công bố để xác định hao phí VL, NC, M (trường hợp thành phần công việc có trong đinh mức của các đơn vị trên), căn cứ theo hao phí trực tiếp khi thực hiện (trường hợp thành phần công việc không có trong định mức của các đơn vị trên). Căn cứ theo báo giá của Sở Xây dựng, nhà sản xuất, hóa đơn mua hàng để tính chi phí vật liệu, căn cứ theo mức lương tối thiểu, các phụ cấp (nếu có) để tính chi phí nhân công, Căn cứ phương pháp xác định giá ca máy theo Bộ Xây dựng hướng dẫn để xác định chi phí máy. Xác định đơn giá thanh toán = Đơn giá (VL + NC + M). Khi có đơn giá thanh toán và khối lượng thì xác định được giá trị thanh toán giai đoạn.
3/ Khối lượng có tên trong hợp đồng nhưng vượt khối lượng khi ký hợp đồng: Trường hợp này thường xảy ra đối với hợp đồng theo đơn giá, do khi ký hợp đồng chưa xác định được khối lượng chính xác và hợp đồng trọn gói do đơn vị tư vấn thiết kế tính sai khối lượng
- Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định và đơn giá điều chỉnh:
+ Chênh lệch Khối lượng (phát sinh khối lượng) nhỏ hơn 20% khối lượng theo hợp đồng thì lấy đơn giá trong hợp đồng để thanh toán (trường hợp không vượt tổng mức đầu tư), Nếu vượt tổng mức đầu tư phải xin chủ trương cấp quyết định đầu tư;
+ Chênh lệch khối lượng (phát sinh khối lượng) lớn hơn 20% khối lượng theo hợp đồng thì chủ đầu tư và nhà thầu thương thảo đơn giá để thanh toán, trường hợp không thương thảo được thì lập dự toán và tạo thành gói thầu mới để ký hợp đồng thi công (trường hợp không vượt tổng mức đầu tư), trường hợp vượt tổng mức đầu tư phải xin chủ trương cấp quyết định đầu tư điều chỉnh trước khi thực hiện.
- Đối với hợp đồng trọn gói: Chỉ được thanh toán phần khối lượng theo đúng hợp đồng, khối lượng tăng thêm không được thanh toán
4/ Khối lượng không có tên trong hợp đồng, phát sinh trong lúc thi công do khi lập dự toán, đấu thầu, thương thảo hợp đồng không lường hết: Trường hợp này xảy ra đối với hợp đồng theo đơn giá và hợp đồng trọn gói, chủ đầu tư phải trao đổi với nhà thầu để giải quyết
- Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định và đơn giá điều chỉnh: Chủ đầu tư lập dự toán, phê duyệt và thương thảo hợp đồng để bổ sung khối lượng thanh toán (khi không vượt TMĐT), trường hợp vượt TMĐT phải xin điều chỉnh TMĐT trước khi thực hiện; Nếu khối lượng phát sinh nhỏ chủ đầu tư thương thảo với nhà thầu để ký phụ lục hợp đồng (đơn giá thanh toán < dự toán được duyệt). Khối lượng phát sinh lớn thì tạo thành gói thầu mới để thực hiện.
- Đối với hợp đồng trọn gói:
+ Trường hợp bản vẽ có thể hiện nhưng lập dự toán thiếu dẫn đến đấu thầu và thương thảo hợp đồng thiếu: Phần này không được thanh toán, nếu khối lượng nhiều thì chủ đầu tư xin chủ trương cấp quyết định đầu tư xem xét quyết định;
+ trường hợp không có trong bản vẽ, dự toán, đấu thầu, thương thảo hợp đồng: đây là khối lượng phát sinh ngoài phạm vi hợp đồng, chủ đầu tư lập hồ sơ thiết kế, dự toán và tạo thành gói thầu mới.
5/ Khối lượng không có tên trong hợp đồng, phát sinh hay thay đổi thiết kế: Chủ đầu tư lập dự toán, phê duyệt tạo thành gói thầu mới để thực hiện nếu khối lượng lớn, trường hợp khối lượng phát sinh nhỏ chỉ cần thương thảo và ký phụ lục hợp đồng làm cơ sở thanh toán (đơn giá thương thảo < giá dự toán được duyệt). Nếu vượt TMĐT hay thay đổi thiết kế cơ sở phải xin chủ trương cấp quyết định đầu tư điều chỉnh trước khi thực hiện.
6/ Bổ sung trường hợp khối lượng đã thi công đúng bản vẽ thiết kế, được nghiệm thu nhưng khi kiểm tra đơn vị thiết kế thấy hạng mục đó không phù hợp công năng sử dụng, mỹ thuật ... nên đề nghị chủ đầu tư bỏ không thực hiện:
- Chủ đầu tư phải thanh toán khối lượng trên cho nhà thầu, chi phí đập bỏ, bổ sung được lập dự toán để chủ đầu tư phạt thiết kế hoặc xin chủ trương xử lý
Trên đây là một số ý kiến riêng của bản thân, mời các đồng nghiệp góp ý thêm!
Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui
Chọn những bông hoa và những nụ cười
Tôi nhặt gió trời mời em giữ lấy
Để mắt em cười tựa lá bay
(. quá nhiều cấp phê duyệt, quá nhiều thủ tục chứng minh và quá nhiều rất rất nhiều thứ ...
