Phát triển các KCN ở Bắc Ninh
Phát triển các KCN ở Bắc Ninh- nền tảng để phát triển nền kinh tế toàn diện và bền vững .
Bắc Ninh là một tỉnh nằm ở cửa ngõ phía Bắc thủ đô Hà Nội - Trung tâm xứ kinh Bắc cổ xưa, nơi có truyền thống khoa bảng và nền văn hóa lâu đời. Được thiên nhiên ưu đãi, nơi đây có đất đai trù phú và hệ thống giao thông thuận lợi nằm trong vùng kinh tế động lực tam giác tăng trưởng Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh. Với lợi thế “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”, mảnh đất “địa linh nhân kiệt” giàu tiềm năng đã và đang phát huy hiệu quả trong quá trình xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội theo hướng CNH, HĐH. Những năm gần đây thực hiện công cuộc đổi mới, kinh tế tỉnh Bắc Ninh tiếp tục phát triển với những bước đi vững chắc, tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh trên hai con số, mang lại nguồn thu ngân sách lớn, góp phần tạo nhiều công ăn việc làm và nâng cao đời sống cho nhân dân.
Chiến lược phát triển kinh tế- xã hội của Bắc Ninh giai đoạn 2001-2010 được xác định: “Đẩy mạnh CNH, HĐH, phát triển kinh tế xã hội với nhịp độ cao, hiệu qủa, bền vững, khai thác mọi nguồn lực và khuyến khích mọi thành phần kinh tế trong và ngoài nước, phấn đấu đến năm 2015 Bắc Ninh trở thành tỉnh công nghiệp…”. Trong chiến lược đó, Bắc Ninh lựa chọn khâu đột phá để tăng trưởng kinh tế là đầu tư phát triển các khu công nghiệp tập trung, các cụm công nghiệp đa nghề và làng nghề, đây chính là một trong những giải pháp quan trọng để phát triển một nền kinh tế toàn diện và bền vững trong sự nghiệp CNH, HĐH.
Để đẩy nhanh tốc độ thu hút đầu tư trong và ngoài nước vào tỉnh, song song với việc triển khai Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp vào cuộc sống và phát huy những lợi thế sẵn có về con người và hệ thống cơ sở hạ tầng tốt, Bắc Ninh đã có nhiều chính sách ưu đãi đầu tư thông thoáng, cởi mở, tạo sân chơi bình đẳng cho các doanh nghiệp đầu tư trong và ngoài nước, đồng thời tăng cường cải cách thủ tục hành chính “minh bạch, công khai” theo quy trình “một cửa” và làm tốt công tác xúc tiến, thu hút đầu tư. Nhờ đó môi trường đầu tư trên địa bàn tỉnh ngày càng được cải thiện. Kết quả là đã thu hút được nhiều nhà đầu tư đến tìm kiếm cơ hội đầu tư, đặc biệt là đầu tư vào các KCN. Xác định phát triển các KCN chính là động lực để đẩy nhanh thu hút nguồn vốn đầu tư vào tỉnh, vì vậy Bắc Ninh đã quan tâm và chỉ đạo sát sao Ban quản lý các KCN tỉnh tập trung phát triển các KCN. Kết quả là năm 2000 Bắc Ninh mới chỉ có một KCN được thành lập với tổng diện tích giai đoạn I là 134 ha (KCN Tiên Sơn), đến nay trên địa bàn tỉnh đã có 10 KCN với tổng diện tích 5475 ha, trong đó có 4 khu đã đi vào hoạt động; 2 khu mới khởi công xây dựng; còn lại 4 khu đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Vừa qua Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thẩm định trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung thêm 6 KCN với diện tích 1423,9 ha đất công nghiệp. Các KCN đã tham gia vào việc phân bố, điều chỉnh lại không gian kinh tế- xã hội của tỉnh, thể hiện rõ nhất là thúc đẩy phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng như: điện, nước, giao thông vận tải... và tạo sự phát triển đồng đều, hỗ trợ lẫn nhau giữa khu vực phía Bắc sông Đuống (phát triển công nghiệp và dịch vụ) và phía Nam sông Đuống (phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa cao sản).
Song song với thành công trong công tác quy hoạch phát triển các KCN, công tác xúc tiến và thu hút đầu tư vào các KCN thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả khá ấn tượng, làm thay đổi diện mạo mới cho ngành công nghiệp, thúc đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Đến nay các KCN Bắc Ninh đã thu hút được 310 dự án với tổng vốn đăng ký gần 2,5 tỷ USD, đã cho thuê 759,78 ha đất công nghiệp, đạt 3,2 triệu USD/ha và 7,85 triệu USD/dự án, trong đó vốn thuộc ngành điện tử chiếm tỷ lệ cao nhất (48,4%), chủ yếu là dự án đầu tư nước ngoài của các tập đoàn kinh tế có thương hiệu khu vực và toàn cầu trong các lĩnh vực điện, điện tử, viễn thông công nghệ cao: Canon 2 dự án, Sumitomo, Foxconn, Samsung, Tyco Electronic, Longtech, Mitac. Đặc biệt thu hút được một số dự án hạ tầng KCN thuộc các tập đoàn lớn: VSIP Bắc Ninh (Singapore), Tập đoàn IGS (Hàn Quốc), Foxconn (Honghai)… KCN cũng đã chuyển hướng xúc tiến đầu tư theo chuỗi (các tập đoàn lớn và cụm các nhà đầu tư kinh doanh hạ tầng KCN, nhà đầu tư tài chính) để kéo theo nhiều nhà đầu tư thứ cấp khác tạo giá trị gia tăng cao, thay thế hình thức xúc tiến đơn lẻ trước đây.
Hoạt động quản lý SXKD của các doanh nghiệp KCN có bước tăng trưởng lớn cả về số lượng và chất lượng. Đến nay đã có 135 dự án đi vào hoạt động, giá trị SXCN 6 tháng đầu năm 2008 đạt 5.049,2 tỷ đồng, nộp Ngân sách đạt 159,45 tỷ đồng, giá trị xuất khẩu đạt 246 tr.USD, tạo việc làm 26.049 lao động (42% lao động địa phương). Các KCN đã đóng góp trên 50% giá trị SXCN; trên 70% giá trị XK toàn tỉnh. Kết quả trên là cơ sở để Bắc Ninh xác lập phát triển ngành công nghiệp mũi nhọn trong thời gian tới, mà trọng tâm là ngành công nghiệp điện tử và công nghệ cao.
Để đạt được mục tiêu đến năm 2015 Bắc Ninh trở thành tỉnh công nghiệp, tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo đẩy nhanh tốc độ xây dựng và phát triển các KCN, đồng thời các KCN phải tham gia vào các chương trình hướng đến phát triển bền vững. Theo đó giải quyết tốt các vấn đề lớn sau:
- Quy hoạch xây dựng các KCN trước hết phải đáp ứng được yêu cầu phục vụ sản xuất của các nhà đầu tư, tạo ra sự gắn kết hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài KCN; phát huy lợi thế về vị trí, đất đai, các nguồn lực.
- Thu hút các dự án đầu tư có công nghệ tiên tiến, tạo lập cho được ngành công nghiệp mũi nhọn, đảm bảo môi trường sống trong KCN và vùng phụ cận.
- Giải quyết hài hoà các quan hệ lao động, trong đó coi trọng mối quan hệ giữa người sử dụng lao động với người lao động, giữa lao động khu vực công nghiệp với lao động khu vực nông nghiệp nông thôn. Đảm bảo an ninh trật tự an toàn xã hội trong KCN góp phần tạo lập môi trường sản xuất kinh doanh lành mạnh.
Theo đó, Ban quản lý các KCN Bắc Ninh đã xây dựng mục tiêu đến năm 2015 các KCN Bắc Ninh cần đạt là: xây dựng hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật các KCN; tạo lập mặt bằng và hạ tầng cơ bản các khu đô thị; thu hút khoảng 600-700 dự án sản xuất công nghiệp với số vốn 3,5- 4 tỷ USD; giá trị SXCN khoảng 2-2,5 tỷ USD, tương đương 32.000-40.000 tỷ VND; giá trị xuất khẩu đạt 1,5-2 tỷ USD, tương đương 24.000-32.000 tỷ VND; thu hút khoảng 15-20 vạn lao động có thu nhập ổn định; thu Ngân sách thông qua các khoản thuế 3000-3200 tỷ VND (180-200 tr. USD).
Để thực hiện mục tiêu trên, Ban quản lý các KCN Bắc Ninh cần phải tăng cường công tác tham mưu về quy hoạch, kế hoạch phát triển các KCN, xây dựng chính sách phù hợp với xu thế hội nhập và quy hoạch tổng thể kinh tế- xã hội của tỉnh. Chỉ đạo công ty đầu tư xây dựng hạ tầng KCN nhằm tạo mặt bằng có hạ tầng tốt, đón bắt cơ hội, đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư. Cụ thể hóa mô hình KCN-đô thị theo những tiêu chí, mục tiêu phù hợp để xây dựng cấu trúc cho từng KCN nhằm phát huy lợi thế và hình ảnh riêng biệt các KCN Bắc Ninh. ưu tiên xây dựng một số KCN phía nam sông Đuống nhằm tạo sự phát triển kinh tế đồng đều hỗ trợ lẫn nhau giữa các khu vực trong tỉnh. Đặc biệt BQL cần làm tốt vai trò kết nối giữa chính quyền, các ngành và doanh nghiệp để lựa chọn nhà đầu tư, dự án tạo lập ngành công nghiệp mũi nhọn, thiết lập hệ thống công nghiệp phụ trợ, ưu tiên ngành công nghiệp mũi nhọn là điện, điện tử, cơ khí chính xác, vật liệu mới, chế biến lương thực, thực phẩm, công nghệ cao... Bên cạnh đó, BQL cần tăng cường công tác quản lý nhà nước sau cấp phép đầu tư, công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; triển khai chương trình phát triển nhà ở cho người lao động trong KCN; tăng cường công tác an ninh trật tự; an ninh kinh tế trong KCN góp phần tạo lập môi trường sản xuất kinh doanh lành mạnh. Bộ máy tổ chức của BQL cần tiếp tục được hoàn thiện theo hướng chuyên nghiệp hóa các nghiệp vụ quản lý nhà nước đối với các KCN, đảm bảo thông suốt, phân cấp rõ ràng giữa các cơ quan quản lý nhà nước và thực hiện có hiệu quả cơ chế “một cửa, tại chỗ” theo quy định của Chính phủ nhằm phát triển công nghiệp nhanh, mạnh và bền vững, tạo điểm tựa đưa kinh tế- xã hội Bắc Ninh bắt kịp với nhịp đập và sự phát triển tăng tốc của nền kinh tế Việt Nam trong thời kỳ hội nhập.
(Vũ Đức Quyết – Trưởng ban Ban quản lý các KCN Bắc Ninh)