Có thể hiểu nôm na qua phân tích sau:
- Các sản phẩm hàng hóa khác (ti vi, tủ lạnh, bàn, ghế...) người ta sản xuất ra một sản phẩm hoàn chỉnh rồi đem bán. Việc xác định ra giá bán sao cho có lãi, có lợi nhuận khá thuận. Khi ta hỏi họ mua, nếu không đạt mức giá nào đó (gồm chỉ phí sản xuất sản phẩm, bản quyền, thương hiệu, vận chuyển, lợi nhuận kinh doanh...) có thể họ không bán. Tức là họ có lựa chọn cho thu nhập của mình.
- Sản phẩm xây dựng bán trước rồi mới sản xuất (đấu thầu rồi mới thi công xây dựng công trình). Rõ ràng nếu chỉ tính những gì đưa hết vào công trình vào sản xuất thì những người "bán sản phẩm trước khi sản xuất" này sẽ bị thiệt vì không có cơ hội lựa chọn cho lợi nhuận, thu nhập của mình. Như vậy phải tính các khoản vào giá, vào chi phí trước khi hình thành sản phẩm để bán. Các khoản đó là gì: những gì bắt buộc phải có để hình thành công trình; lợi nhuận, thu nhập cho những người sản xuất, chế tạo sản phầm (Nhà nước quy định tỷ lệ thu nhập được tính trước khi hình thành sản phẩm cho những người sản xuất sản phẩm xây dựng).
Nhân đây cũng trao đổi với các bạn về phân biệt 2 khái niệm "đấu thầu" và "đấu giá":
- Đấu giá: nhiều người "tranh nhau" mua một sản phẩm. Thi nhau trả giá cao dần lên để mua được sản phẩm đã có sẵn mà mình muốn sở hữu.
- Đấu thầu: nhiều người "tranh nhau" bán một sản phẩm. Thi nhau trả giá (theo xu hướng) thấp xuống để bán được sản phẩm mình định chế tạo.