- Tham gia
- 6/7/07
- Bài viết
- 4.668
- Điểm tích cực
- 6.784
- Điểm thành tích
- 113
Các khó khăn, thách thức và giải pháp triển khai ISO 19650 trong các dự án đầu tư xây dựng(Challenges & Best Practices in ISO 19650 Implementation)
Việc triển khai ISO 19650 trong thực tế tại các dự án xây dựng mang lại nhiều lợi ích rõ rệt (cho dự án và cho các bên liên quan tham gia dự án: Chủ đầu tư, Ban QLDA, Tư vấn, doanh nghiệp nhà thầu xây dựng, cung cấp dịch vụ và các Sở Ngành quản lý xây dựng), nhưng đồng thời cũng đi kèm với một loạt thách thức kỹ thuật, tổ chức và con người. Hiểu rõ những khó khăn này và áp dụng các thực hành tốt nhất (best practices) sẽ giúp đơn vị, hay doanh nghiệp xây dựng triển khai thành công, giảm rủi ro và khai thác tối đa giá trị của BIM.
1. Khó khăn, thách thức thường gặp khi triển khai ISO 19650
a) Thiếu hiểu biết sâu về tiêu chuẩn và vai trò của từng bên
Nhiều tổ chức vẫn xem ISO 19650 chỉ là “một bộ tài liệu kỹ thuật” hoặc “một chứng chỉ cần có”, thay vì là một hệ thống quản trị thông tin toàn diện.
- Chủ đầu tư (Appointing Party) thường chưa xác định rõ EIR, dẫn đến các bên thực hiện không biết cần tạo ra loại dữ liệu gì, mức độ chi tiết ra sao.
- Tư vấn hoặc nhà thầu lại lúng túng trong việc lập BEP, không biết quy trình kiểm soát thông tin nào là bắt buộc.
Tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu cho các bên liên quan; đảm bảo mọi người hiểu đúng vai trò (EIR – BEP – CDE – RACI) và nguyên tắc của ISO 19650 ngay từ giai đoạn chuẩn bị dự án.
b) Thiếu CDE thống nhất và quy trình chuẩn hóa
Nhiều dự án sử dụng các công cụ khác nhau (Drive, Zalo, Email, Dropbox…), khiến dữ liệu bị phân tán, không truy vết được phiên bản, các hoạt động và mất tính nhất quán.
- Không có hệ thống kiểm soát WIP → Shared → Published → Archived.
- Không có quy trình “Submit → Review → Approve → Publish” rõ ràng.
- Xây dựng hoặc lựa chọn sử dụng CDE tập trung theo đúng mô hình ISO 19650 (tại Việt Nam có CDE GXD do Công ty CP Giá Xây Dựng nghiên cứu, phát triển phù hợp quy định pháp luật Việt Nam và tiêu chuẩn quốc tế ISO 19650).
- Cấu hình metadata, naming convention, phân quyền RBAC.
- Tích hợp quy trình tự động kiểm soát phiên bản và nhật ký phê duyệt (audit trail).
Một lỗi phổ biến là đặt tên file tùy tiện, không tuân thủ cấu trúc chuẩn như {Project}-{Discipline}-{Originator}-{Type}-{Number}-{Rev}.
→ Hậu quả: hệ thống không thể tự động nhận dạng, lọc, hay truy xuất dữ liệu, gây chậm trễ trong quản lý.
Giải pháp:
- Thiết lập Bảng quy tắc đặt tên (Naming Convention Table) và Metadata Schema chuẩn ISO 19650-2.
- Cấu hình kiểm tra tự động (auto-validation) trong CDE.
- Đào tạo đội dự án cách đặt tên, version và tagging dữ liệu chuẩn.
- Nhiều dự án chỉ tập trung BIM trong giai đoạn thiết kế – thi công, bỏ qua giai đoạn vận hành.
- Hệ quả là: khi bàn giao, chủ đầu tư không có bộ dữ liệu AIM (Asset Information Model) đầy đủ để quản lý bảo trì, sửa chữa.
- Xây dựng yêu cầu AIR (Asset Information Requirements) ngay từ đầu.
- Quy định rõ bộ dữ liệu As-built phải bao gồm IFC, COBie, bản vẽ PDF/A, tài liệu bảo trì, nhật ký thiết bị.
- Sử dụng CDE làm kho lưu trữ và bàn giao số hóa.
BIM và ISO 19650 yêu cầu chuyển đổi từ cách làm truyền thống sang quản lý số hóa – điều này gặp trở ngại nếu:
- Các bên quen chia sẻ tệp qua email, không dùng CDE;
- Thiếu người có năng lực “Information Manager”;
- Chưa có cam kết từ lãnh đạo về việc áp dụng chuẩn mới.
- Bắt đầu bằng dự án mẫu (pilot project) quy mô nhỏ để chứng minh hiệu quả.
- Tạo “BIM Champion” – người dẫn dắt chuyển đổi trong tổ chức.
- Kết hợp BIM + ISO 19650 vào KPI và quy chế thưởng–phạt của dự án.
a) Bắt đầu bằng EIR rõ ràng và khả thi
- Chủ đầu tư cần xác định rõ mục tiêu thông tin, tiêu chí chất lượng, định dạng dữ liệu và thời điểm bàn giao.
- Một EIR tốt giúp toàn bộ dự án có “kim chỉ nam” ngay từ đầu, tránh việc làm lại.
- BEP không chỉ là tài liệu “để nộp”, mà là tài liệu điều hành sống (living document), được cập nhật liên tục trong quá trình thực hiện.
- BEP nên gắn liền với CDE workflow và BIM Execution Dashboard.
- Cấu trúc 4 vùng (WIP–Shared–Published–Archived).
- Quy trình xét duyệt tự động; ghi nhận (log) tất cả hành động (audit trail).
- Tích hợp BIM viewer để kiểm tra mô hình trực tiếp, không cần tải xuống.
- Đào tạo liên tục về ISO 19650, quy trình BEP, quản lý dữ liệu và vận hành CDE. (công ty CP Giá Xây Dựng có dịch vụ tư vấn đào tạo cho dự án và tại các đơn vị Chủ đầu tư, Ban QLDA, công ty nhà thầu...)
- Xây dựng khung năng lực BIM/IM nội bộ cho các cấp: Modeler – Coordinator – Manager – Information Manager.
Đo lường các chỉ số:
- SLA phê duyệt hồ sơ (Submit → Publish);
- Tỷ lệ lỗi mô hình;
- Thời gian xử lý RFI/Issue;
- Độ chính xác dữ liệu bàn giao AIM.
- Tổ chức đánh giá định kỳ (CDE Audit) để cải tiến quy trình.
Liên kết quy trình thông tin BIM với các quy định hiện hành:
- Nghị định 175/2024/NĐ-CP, Nghị định 10/2021/NĐ-CP, TT 11/2021, TT 09/2024.
- Các biểu mẫu nghiệm thu, thanh toán, bàn giao, bảo trì… nên được chuẩn hóa và quản lý trong CDE, đảm bảo pháp lý + công nghệ song hành.
ISO 19650 không phải là “một bộ tiêu chuẩn để đối phó kiểm tra”, mà là bộ khung cốt lõi để vận hành quản lý thông tin số trong ngành xây dựng hiện đại.
Thành công trong triển khai phụ thuộc vào ba yếu tố:
- Nhận thức và cam kết từ lãnh đạo,
- Hạ tầng công nghệ (CDE, BIM tools, API, workflow),
- Đào tạo và kỷ luật thông tin của con người.
