Năm 2011, bên mình ký HĐ với CĐT lập dự án đầu tư xây dựng, hình thức hợp đồng là theo tỷ lệ % giá trị xây lắp. Lúc đó giá trị xây lắp chỉ là tạm tính do chưa tiến hành khảo sát và lập dự án. Sau khi khảo sát, tiến hành lập dự án và đã được cấp thẩm quyền phê duyệt dự án, thì giá trị xây lắp được phê duyệt lớn hơn lúc khái toán nên giá trị tư vấn lập DA cũng tăng theo (vì theo tỷ lệ % giá trị XL). Bên mình yêu cầu CĐT ký lại PLHĐ theo giá trị được phê duyệt vì giá trị ban đầu chỉ là tạm tính.
Tuy nhiên, phía CĐT cho rằng căn cứ vào HĐ đã ký và theo TT08/2010 ngày 29/7/2010 của BXD về HD điều chỉnh giá HĐ xây dựng thì "đối với HĐ theo tỷ lệ % chỉ được điều chỉnh giá HĐ cho những khối lượng công việc bổ sung ngoài phạm vi công việc theo HĐ đã được ký kết" nên chỉ tiến hành thanh toán theo giá trị ban đầu đã được ký kết.
Xin hỏi như vậy là đúng hay sai?
Thực ra vấn đề là do bên A và B (bên Bạn) đã ko thống nhất kỹ các điều khoản trong hợp đồng. Bên mình cũng từng ký một vài HĐ tư vấn giám sát xây lắp với tỷ lệ %, và vẫn có chuyện thống nhất trong HĐ là thanh toán theo giá trị Quyết toán Xây lắp về sau, tức tỷ lệ % sẽ được tra lại theo ĐM 957 theo giá trị QT. Nhưng với ĐK là phải thống nhất trong hợp đồng về điều khoản thanh toán như vậy.
Có người nói xét theo ĐK số 52 LUật đấu thầu (anh Malsoni810 đã nêu) và Khoản 4 điều 2 TT 08/2010 thì làm vậy là không đúng. Vì Nguyên tắc của HĐ tỷ lệ % giống như HĐ trọn gói, tức tỷ lệ% cũng như giá trị được thống nhất từ đầu. Và Chủ đầu tư đã vin vào những điều khoản này để chỉ thanh toán cho công ty bạn đúng bằng giá trị đã ký, dù giá trị đó nói rõ là Tạm tính! -> Xét về lý mình cho rằng họ (CĐT) đúng!
Như vậy qua đây có thể thấy nên rút ra kinh nghiệm:
- Các hợp đồng như là thiết kế, lập dự án, tư vấn đấu thầu, thẩm tra bản vẽ và dự toán, thẩm tra kết quả đầu thầu … với giá trị có thể fix được thì nên fix luôn từ đầu. Tức tỷ lệ % và giá trị tính toán ra trong hợp đồng là cố định! Và trong trường hợp gói thầu của bạn (Lập dự án), phương án thanh toán đúng giá trị ban đầu là đúng, tuy nhiên 2 bên dùng từ tạm tính trong HĐ là ko ổn.
- Các hợp đồng tư vấn giám sát nếu là giám sát các HĐ trọn gói thì nên fix luôn giá trị như trên
- Các hợp đồng tư vấn giám sát nếu là giám sát các Gói thấu ký theo dạng HĐ đơn giá điều chỉnh, đơn giá cố định thì có thể để điều khoản thanh toán theo % quyết toán. Có người nói như vậy có sai nguyên tắc (như đã nêu tại TT08/2010 và Điều 52-Luật ĐT)? Có vẻ là vậy nhưng nếu đọc kỹ Khoản 7, Điều 18 của NĐ 48 lại thấy “bên giao thầu thanh toán cho bên nhận thầu số tiền bằng tỷ lệ (%) giá trị công trình hoặc giá trị khối lượng công việc đã hoàn thành được quy định trong hợp đồng”. Tức là: Công trình hoàn thành được bao nhiêu hoặc quyết toán thế nào thì nhà thầu tư vấn được thanh toán theo % của KL hoàn thành đó! Tuy nhiên việc này sẽ kéo theo một vướng mắc: cứ phải chờ công trình quyết toán xong mới lấy được hết tiền!