Về vấn đề này, mình xin có một số ý kiến thảo luận cùng các bạn như sau:
1. Về mặt pháp lý
- Các chi phí phí thẩm định dự án đầu tư, chi phí kiểm toán, chi phí thẩm tra phê duyệt báo cáo quyết toán được quy định là được xác định theo Tổng mức đầu tư (Thông tư 19/2011/TT-BTC, TT 176/2011/TT-BTC).
- Cách tính này có thể là chưa được thuận tiện,hợp lý nhưng nó đã được quy định trong các văn bản pháp luật còn các cách tính khác có thể hợp lý hơn nhưng hiện tại chưa được quy định ở đâu cả.
2. Cách xác định các chi phí tính theo TMĐT (không sử dụng vòng lặp excel, ở đây chỉ nêu ra cho trường hợp tính lệ phí thẩm định)
* Xây dựng phương trình tính
Ta có: TMĐT = Gxl+Gtb+Gql+ Gtv+ Gk + Gdp = Gxl+Gtb+Gql+ Gtv+ (Gk1 + Gtd) + Gdp (1)
Trong đó:
- Gk1 : Chi phí khác đã tính được (chưa bao gồm phí thẩm định)
- Gtd: Phí thẩm định cần tính (nằm trong Gk)
Đặt:
- A= Gxl+Gtb+Gql+Gtv+Gk1+Gdp (coi dự phòng cũng đã được xác định để minh họa việc tìm phương trình tính*)
- G = TMĐT
- Gtd = K.TMĐT = K.G ( K là hệ số phụ thuộc vào giá trị G)
Phương trình (1) trở thành : A+K.G=G (2)- Nếu K, G tồn tại thì nó phải thỏa mãn phương trình này
- K là hệ số xác định theo công thức:
K = ka+(kb-Ka)(G-Ga)/(Gb-Ga) = ka+(kb-ka).G/(Gb-Ga) - (kb-ka).Ga/(Gb-Ga)=(Ka.Gb-kb.Ga)/(Gb-Ga)+(kb-ka).G/(Gb-Ga)
Với ka,kb,Ga,Gb là giá trị các cận tỷ lệ chi phí, giá trị cho theo bảng định mức, được tra theo G.
Đặt
c= (Ka.Gb-kb.Ga)/(Gb-Ga)
h= (kb-ka)/(Gb-Ga)
ta có :
K = c + h.G - Ở đây c & h là các hệ số chỉ phụ thuộc vào các cận tra theo G
thay công thức K ở trên vào (2) ta có :
A+(c+h.G).G = G hay h.G^2+(c-1).G+A = 0 (3)- Phương trình bậc 2 có hai tham số là h và c phụ thuộc G
Nhận xét:
Tổng mức đầu tư G nếu có sẽ là nghiệm của (3). Giải được 3 sẽ tìm được G và c,h,K và từ đó tính được phí thẩm định dự án đầu tư.
* Giải phương trình (3)
Nhận xét:
- Các hệ số h và c là chưa biết nó phụ thuộc khoảng giá trị (Ga,Gb) có chứa G.
- Nếu dự đoán được khoảng (Ga,Gb) có chứa G thì sẽ tìm được h,c và giải được phương trình (3)
- Giá trị A và G chênh nhau không lớn => Có thể dựa vào A để tìm ra khoảng có chứa G.
Cách giải phương trình (3)
Bước 1: Giải phương trình (3) với các giá trị Ga,Gb,Ka,Kb tra theo A
- Tra các cận Ga,Gb,Ka,Kb theo A
- Tính h,c và giải được phương trình (3) ra G1,G2 và lựa chọn được G thích hợp (chỉ có một nghiệm thỏa mãn)
Bước 2:
- So sánh giá trị nghiệm G(nghiệm thỏa mãn) với giá trị A:
+ Nếu G và A cùng thuộc một khoảng (Ga,Gb) thì các giá trị Ga,Gb,ka,kb đã sử dụng cũng phù hợp với G => G chính là tổng mức đầu tư cần tìm. Từ G tính lại ra K và phí thẩm định dự án.
+ Nếu G và A không cùng thuộc một khoảng (Ga,Gb) thì các giá trị Ga,Gb,ka,Kb đã xác định ở bước 1 không phù hợp với G, vì vậy tra lại các giá trị ga,Gb,ka,kb theo G rồi giải lại phương trình (3) sẽ tìm được G. Sau khi tìm được G thì tìm được K, từ đó tìm được phí thẩm định dự án.
*Các điều kiện khác chưa đưa vào phương trình (3)
- Chi phí dự phòng: Ở trên giả định dự phòng đã được xác định sẵn, việc giả định như vậy để tiện cho việc xây dựng phương trình tính. Thực tế dự phòng còn phụ thuộc vào cả phí thẩm định đã nêu vì vậy khi tính cần đưa cả yếu tố dự phòng vào hệ số K.(dạng phương trình thì vẫn vậy)
- Hệ số chi phí trong các trường hợp cụ thể: phí thẩm định trong trường hợp cụ thể có thể phải nhân với một hệ số h nào đó theo quy định. Khi tính cần đưa hệ số này vào phương trình.
- Có 3 khoản mục cần tính theo Tổng mức đầu tư. Phương trình tính vẫn có dạng như phương trình (3) trong đó các hệ số h,c là tổng của 3 hi, ci thành phần.Lưu ý những khoản mục có VAT.
3. Áp dụng giải phương trình trên Excel
- Cách này có thể xây dựng thành các công thức để giải trên Excel, thuận tiện cho việc áp dụng nhiều lần.