Làm sao để triển khai BIM theo tiêu chuẩn ISO 19650 một cách hiệu quả trong các dự án xây dựng?

nguyentheanh · Hôm nay lúc 00:02

Làm sao để triển khai BIM theo tiêu chuẩn ISO 19650 một cách hiệu quả trong các dự án xây dựng?

Triển khai BIM theo ISO 19650 không chỉ là chuyện "mua phần mềm BIM', “áp dụng phần mềm BIM”, mà là thay đổi cách quản lý thông tin dự án – có hệ thống, chuẩn hóa, minh bạch và cộng tác xuyên suốt vòng đời dự án xây dựng công trình. Để triển khai hiệu quả, chúng ta cần nhìn theo 5 trục chính:

1. Hiểu rõ khung ISO 19650

ISO 19650-1 & 2: tập trung vào giai đoạn thiết kế – thi công, đưa ra nguyên tắc quản lý thông tin xuyên suốt dự án.
ISO 19650-3 & 4: mở rộng sang giai đoạn vận hành, duy trì công trình và trao đổi dữ liệu.
ISO 19650-5: nhấn mạnh an toàn, bảo mật thông tin.

Trước tiên, đội dự án phải được đào tạo để hiểu ISO 19650 không phải là “một phần mềm” mà là hệ thống quy trình – vai trò – trách nhiệm.

2. Xây dựng CDE (Common Data Environment)

Cấu trúc thư mục WIP / Shared / Published / Archived theo chuẩn.
Quy tắc metadata, mã hóa tên file, phiên bản hóa rõ ràng (nếu không sẽ loạn dữ liệu).
Chọn nền tảng phù hợp: có thể là cloud (Autodesk Construction Cloud, BIM 360, Trimble Connect) hoặc tự phát triển (như Google WorkSpace + CDE GXD mà Công ty GXD phát triển).

CDE phải trở thành “nguồn sự thật duy nhất” (single source of truth) cho toàn bộ dự án. Các thông tin trích dẫn, sử dụng cho bước sau chỉ được tham chiếu, trích dẫn ở nguồn đã được xem xét, kiểm duyệt, chấp thuận ở bước trước trong CDE.

3. Thiết lập quy trình và trách nhiệm

Phải làm rõ vai trò chính của các bên: Chủ đầu tư (Appointing Party), Nhà thầu chính / tư vấn (Lead Appointed Party) và các bên liên quan (Appointed Parties).
Xây dựng ma trận trách nhiệm (RACI) cho quản lý thông tin.
Chuẩn hóa workflow 3 bước: Submit → Review → Approve/Publish.

Mọi thông tin phải đi qua quy trình kiểm soát, tránh “cái chợ dữ liệu” hay là "thùng rác dữ liệu" để cái gì cũng đưa lên đó.

4. BEP (BIM Execution Plan) và EIR (Employer’s Information Requirements)

EIR: Chủ đầu tư phải đặt yêu cầu thông tin rõ ràng ngay từ đầu (mức độ chi tiết LOD, định dạng IFC/Revit, yêu cầu bàn giao dữ liệu vận hành…).
BEP: Nhà thầu / tư vấn cụ thể hóa cách thức đáp ứng EIR (phần mềm, quy trình, phân quyền, chuẩn trao đổi).
Cập nhật BEP trong suốt vòng đời dự án – không phải làm xong để “đối phó thầu”.

Đây là “xương sống” để kiểm soát thông tin theo chuẩn ISO 19650.

5. Con người & văn hóa hợp tác

Đào tạo đội ngũ (kỹ sư, QS, PM, giám sát) về cách làm việc số hóa, không còn kiểu gửi file qua Zalo/Email để trôi đi, chìm xuống, rồi quên.
Thiết lập KPIs liên quan đến quản lý thông tin: nộp mô hình đúng hạn, dữ liệu sạch, không trùng lặp.
Thay đổi tư duy: từ “làm cho xong” sang “làm có hệ thống, để người khác kế thừa, tái sử dụng được”.

6. Công cụ hỗ trợ

Phần mềm mô hình: Revit, Tekla, Civil 3D…
Công cụ kiểm tra mô hình & dữ liệu: Navisworks, Solibri, IDS (Information Delivery Specification).
Tích hợp pháp lý Việt Nam: Luật Xây dựng, Nghị định 175/2024/NĐ-CP, các tiêu chuẩn TCVN, Nghị định 10/2021, Thông tư 11/2021… để đảm bảo BIM gắn liền quản lý chi phí, tiến độ, chất lượng. (tra cứu: bim.gxd.vn)

Tóm lại: Một cách ngắn gọn, triển khai BIM theo ISO 19650 hiệu quả đòi hỏi 3 trụ cột: