14. Các loại hợp đồng (Chương VIII Luật đấu thầu)
Luật đấu thầu đã quy định một số nội dung về hợp đồng theo hướng chỉ quy định về một số nội dung chính, mang tính nguyên tắc của hợp đồng có liên quan đến việc lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư; các nội dung cụ thể khác sẽ được quy định trong các Nghị định, Thông tư hướng dẫn mẫu hồ sơ mời thầu theo từng lĩnh vực chuyên ngành để phù hợp với đặc thù riêng của từng loại hợp đồng do các luật chuyên ngành quy định. Khi lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật này thì loại hợp đồng trọn gói phải là loại hợp đồng cơ bản có thể áp dụng cho tất cả các loại gói thầu. Đối với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn đơn giản; gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp có quy mô nhỏ phải áp dụng hợp đồng trọn gói. Khi áp dụng hợp đồng trọn gói, giá gói thầu để làm căn cứ xét duyệt trúng thầu phải bao gồm cả chi phí cho các yếu tố rủi ro có thể xảy ra trong quá trình thực hiện hợp đồng, chi phí dự phòng trượt giá.
Việc quy định hợp đồng trọn gói là loại hợp đồng cơ bản sẽ có những ưu điểm như: giá hợp đồng là cố định nên thuận lợi cho việc xác định và phân bổ kế hoạch vốn; việc quản lý chi phí đơn giản, thuận tiện góp phần cải cách thủ tục hành chính. Tuy nhiên, việc áp dụng loại hợp đồng này một cách rộng rãi cũng sẽ có một số nhược điểm như: không linh hoạt trong trường hợp có phát sinh hợp lý khi phải thay đổi thiết kế; đòi hỏi hồ sơ thiết kế phục vụ đấu thầu phải có độ chính xác cao; không khả thi trong trường hợp thị trường vật tư, vật liệu có biến động lớn bất thường (như thời điểm năm 2007, 2008). Ngoài ra, do giá hợp đồng trọn gói cần tính toán đầy đủ cả các chi phí dự phòng cho yếu tố trượt giá và phát sinh khối lượng nên sẽ tạo ra tình trạng giá ảo do nhà thầu tham dự đấu thầu luôn chào giá ở mức cao để tránh rủi ro. Do vậy, bên cạnh loại hợp đồng trọn gói là chủ đạo, Luật đấu thầu vẫn còn quy định các loại hợp đồng theo đơn giá cố định, hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh và hợp đồng theo thời gian, tuy nhiên khi đề xuất áp dụng các hình thức hợp đồng khác ngoài hợp đồng trọn gói, chủ đầu tư phải phân tích, giải trình được sự phù hợp hơn.
Khi thực hiện lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật này chỉ được phép áp dụng 4 loại hợp đồng quy định tại Điều 62 Luật đấu thầu, bao gồm: hợp đồng trọn gói, hợp đồng theo đơn giá cố định, hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh, hợp đồng theo thời gian. Như vậy, quy định hiện nay không còn hình thức hợp đồng theo tỷ lệ % áp dụng cho gói thầu tư vấn nữa