Cho em hỏi: Hợp đồng xây dựng, hợp đồng trọn gói, đã kí hợp đồng và thi công. Khi thi công phát hiện thực tế sai với bản vẽ (khối lượng thi công ít hơn trong hợp đồng đã kí)
1. Chủ đầu tư có quyền cắt giảm khối lượng không ạ?
2. Trách nhiệm CĐT trong việc duyệt sai dẫn đến cắt khối lượng là gì ạ?
Trả lời:
Để giải đáp được câu hỏi này phải nghiên cứu hồ sơ hợp đồng, gói đó dùng nguồn vốn gì và thỏa thuận trong hợp đồng. Giả định: 1) HĐ của bạn dùng vốn đầu tư công, 2) Bạn nói cắt giảm khối lượng tức là khối lượng thực tế đang tăng hơn so với bản vẽ, 3) Mọi yếu tố khác trong hợp đồng OK lý tưởng, không có chuyện nhà thầu lúc trúng thầu sướng quá cam kết trong hợp đồng kiểu: "em sẽ thi công hết cả phát sinh vô điều kiện, không lấy thêm tiền anh" ý là những thỏa thuận bất lợi mà ko nêu trong câu hỏi... Như vậy:
1. Về lý Hợp đồng đã ký có giá trị pháp lý cao nhất, luật lúc này cũng bé hơn. Chủ đầu tư và nhà thầu thực hiện theo đúng quy định của hợp đồng. Nếu không thực hiện đúng đem ra tòa hoặc trọng tài kinh tế hoặc khởi kiện ra tòa để xử lý.
Trước tiên phải xét hồ sơ hợp đồng theo thứ tự ưu tiên, tài liệu nào có giá trị cao hơn, trường hợp bảng khối lượng trong hợp đồng lại xếp trước bản vẽ thì ưu tiên hợp đồng trước... nói chung là nói ra vầy nhưng khá phức tạp.
Sau đó xét nhà thầu làm bài thầu thế nào mà không tính toán kiểm tra bản vẽ với đi thăm hiện trường để điều tra, khảo sát mà phát hiện sai khác ngay để xử lý từ khâu chào thầu, thương thảo hợp đồng.. dẫn đến nông nỗi như câu hỏi.
Giả sử mọi yếu tố khác trong hợp đồng này OK, kiện về việc cắt giảm khối lượng hợp đồng chủ đầu tư thua, nhà thầu thắng. Chủ đầu tư chịu trách nhiệm thanh toán, đền bù cho nhà thầu. Sau đó về rà soát trách nhiệm theo hợp đồng đã ký với: Tư vấn thiết kế lập dự toán, tư vấn thẩm tra (nếu có), tư vấn đấu thầu lập hồ sơ mời thầu... kiến nghị với cấp trên của ông thẩm định về trách nhiệm của ông này. Rồi các ông liên đới chịu trách nhiệm, bỏ tiền ra mà đền, kỷ luật, khiển trách...
Tuy nhiên, thực tế có cái khó là: trước khi thanh toán có câu chuyện nghiệm thu, thường là tư vấn giám sát kiểm soát khối lượng giúp chủ đầu tư và thực tế hay có nghiệm thu, xác nhận khối lượng hoàn thành chi tiết (ít khi thanh toán theo tỷ lệ % mặc dù Nghị định cho phép). TVGS sẽ chỉ xác nhận đúng khối lượng thôi, làm gì có chuyện thực tế thi công A, TVGS lại chịu xác nhận là B (theo bản vẽ). Khối lượng thực tế sai (tăng) so với bản vẽ mà thanh toán theo bản vẽ đưa ra kho bạc, rồi thanh tra, kiểm toán họ cũng lôi ra, lúc này trách nhiệm lại là của chủ đầu tư và TVGS, không đời nào họ chịu vậy. Trong thực tế họ thường dồn cho nhà thầu (doanh nghiệp) xử lý vấn đề này, vì khi thực hiện hợp đồng, nhà thầu thường ngại kiện tụng, tranh chấp và ở vào vị trí "bất lợi, thế yếu, bị động, nắm đằng lưỡi" khi thanh toán tiền, cực chẳng đã mới đưa ra tòa hay trọng tài thôi.
Trước đây có Thông tư 07/2016/TT-BXD của Bộ Xây dựng có nội dung giảm trừ khối lượng đối với hợp đồng trọn gói. Nhưng Thông tư 02/2023/TT-BXD thay thế 07/2016 ko còn nội dung này.
Nói chung diễn giải khá phức tạp và dài dòng (có dịp bạn tham gia buổi hội thảo online, tôi và các chuyên gia GXD trao đổi, chia sẻ thì sẽ hay hơn là viết diễn giải thế này), thực tế phải căn cứ vào hồ sơ hợp đồng giữa 2 bên. Tôi kiên trì gõ đến đây để diễn tả thì bạn thấy dài rồi, ai có quan tâm cũng ngại đọc, mà viết dài trong điều kiện thiếu thông tin về hợp đồng, lại bận rộn... có khi từ ngữ, ý tứ lại ko chuẩn. Thêm nữa bạn đọc nhặt đại ý và từ khóa thôi, bởi vấn đề không phải của tôi, nên tôi viết nhanh, ko đủ thời gian chi li từng chi tiết với vấn đề phức tạp này được...
2. Trách nhiệm CĐT vốn đầu tư công trong việc duyệt sai dẫn đến cắt khối lượng của nhà thầu: theo hợp đồng xây dựng đã ký giữa 2 bên quy định. Giả sử CĐT sai thì liên đới là ông tư vấn thiết kế lập dự toán, tư vấn thẩm tra, cơ quan hay người thẩm định, tư vấn lập hồ sơ mời thầu, xét thầu, bên mời thầu... cùng chịu trách nhiệm. CĐT ngoài chịu trách nhiệm về tài chính thì chịu trách nhiệm với cơ quan cấp trên…
Có dịp mời bạn ghi danh tham gia lớp Thanh quyết toán hợp đồng GXD và lớp Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức và ôn thi, cấp chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu nhé. Ghi danh với Ms Thu An 0985 099 938 hoặc bất kỳ nhân viên GXD trong vòng kết nối.
3. Bạn tham khảo thêm ý kiến đồng nghiệp: "Nói chung là khối lượng thừa so với thiết kế để nghiệm thu được còn phải tư vấn giám sát nghiệm thu ở hiện trường, còn nếu TVGS ẩu cứ nghiệm thu theo khối lượng hợp đồng mà không đo đạc kiểm đếm thì lọt nhưng sau thanh kiểm tra, ông nào nghiệm thu còn bị vu vào nghiệm thu khống so với thực tế ý chứ, mổ xẻ thì trách nhiệm cả dây từ chủ đầu tư, thiết kế, thẩm tra, thẩm định, thầu bè, TVGS…. Nói chung trọn gói nhưng ăn được không phải dễ, chỉ ăn được khi lọt được nghiệm thu đã rồi, khi cắt giảm kiện ra toà làm rõ trách nhiệm, tiền đó nhà thầu được nhưng không phải lấy nguồn từ ngân sách."
Mời các bạn thảo luận thêm nhé. Ps: Bài hơi dài, ít ra qua bài này bạn cũng đọc và cập nhật thông tin 02/2023 thay 07/2016 và trước đây 07 có nội dung giảm trừ nhé, nhiều kỹ sư chưa biết vẫn đang căn cứ 07.
Một vài chia sẻ, hi vọng hữu ích với bạn. Chúc bạn vui vẻ, hạnh phúc và nhiều thành công trong công việc.
1. Chủ đầu tư có quyền cắt giảm khối lượng không ạ?
2. Trách nhiệm CĐT trong việc duyệt sai dẫn đến cắt khối lượng là gì ạ?
Trả lời:
Để giải đáp được câu hỏi này phải nghiên cứu hồ sơ hợp đồng, gói đó dùng nguồn vốn gì và thỏa thuận trong hợp đồng. Giả định: 1) HĐ của bạn dùng vốn đầu tư công, 2) Bạn nói cắt giảm khối lượng tức là khối lượng thực tế đang tăng hơn so với bản vẽ, 3) Mọi yếu tố khác trong hợp đồng OK lý tưởng, không có chuyện nhà thầu lúc trúng thầu sướng quá cam kết trong hợp đồng kiểu: "em sẽ thi công hết cả phát sinh vô điều kiện, không lấy thêm tiền anh" ý là những thỏa thuận bất lợi mà ko nêu trong câu hỏi... Như vậy:
1. Về lý Hợp đồng đã ký có giá trị pháp lý cao nhất, luật lúc này cũng bé hơn. Chủ đầu tư và nhà thầu thực hiện theo đúng quy định của hợp đồng. Nếu không thực hiện đúng đem ra tòa hoặc trọng tài kinh tế hoặc khởi kiện ra tòa để xử lý.
Trước tiên phải xét hồ sơ hợp đồng theo thứ tự ưu tiên, tài liệu nào có giá trị cao hơn, trường hợp bảng khối lượng trong hợp đồng lại xếp trước bản vẽ thì ưu tiên hợp đồng trước... nói chung là nói ra vầy nhưng khá phức tạp.
Sau đó xét nhà thầu làm bài thầu thế nào mà không tính toán kiểm tra bản vẽ với đi thăm hiện trường để điều tra, khảo sát mà phát hiện sai khác ngay để xử lý từ khâu chào thầu, thương thảo hợp đồng.. dẫn đến nông nỗi như câu hỏi.
Giả sử mọi yếu tố khác trong hợp đồng này OK, kiện về việc cắt giảm khối lượng hợp đồng chủ đầu tư thua, nhà thầu thắng. Chủ đầu tư chịu trách nhiệm thanh toán, đền bù cho nhà thầu. Sau đó về rà soát trách nhiệm theo hợp đồng đã ký với: Tư vấn thiết kế lập dự toán, tư vấn thẩm tra (nếu có), tư vấn đấu thầu lập hồ sơ mời thầu... kiến nghị với cấp trên của ông thẩm định về trách nhiệm của ông này. Rồi các ông liên đới chịu trách nhiệm, bỏ tiền ra mà đền, kỷ luật, khiển trách...
Tuy nhiên, thực tế có cái khó là: trước khi thanh toán có câu chuyện nghiệm thu, thường là tư vấn giám sát kiểm soát khối lượng giúp chủ đầu tư và thực tế hay có nghiệm thu, xác nhận khối lượng hoàn thành chi tiết (ít khi thanh toán theo tỷ lệ % mặc dù Nghị định cho phép). TVGS sẽ chỉ xác nhận đúng khối lượng thôi, làm gì có chuyện thực tế thi công A, TVGS lại chịu xác nhận là B (theo bản vẽ). Khối lượng thực tế sai (tăng) so với bản vẽ mà thanh toán theo bản vẽ đưa ra kho bạc, rồi thanh tra, kiểm toán họ cũng lôi ra, lúc này trách nhiệm lại là của chủ đầu tư và TVGS, không đời nào họ chịu vậy. Trong thực tế họ thường dồn cho nhà thầu (doanh nghiệp) xử lý vấn đề này, vì khi thực hiện hợp đồng, nhà thầu thường ngại kiện tụng, tranh chấp và ở vào vị trí "bất lợi, thế yếu, bị động, nắm đằng lưỡi" khi thanh toán tiền, cực chẳng đã mới đưa ra tòa hay trọng tài thôi.
Trước đây có Thông tư 07/2016/TT-BXD của Bộ Xây dựng có nội dung giảm trừ khối lượng đối với hợp đồng trọn gói. Nhưng Thông tư 02/2023/TT-BXD thay thế 07/2016 ko còn nội dung này.
Nói chung diễn giải khá phức tạp và dài dòng (có dịp bạn tham gia buổi hội thảo online, tôi và các chuyên gia GXD trao đổi, chia sẻ thì sẽ hay hơn là viết diễn giải thế này), thực tế phải căn cứ vào hồ sơ hợp đồng giữa 2 bên. Tôi kiên trì gõ đến đây để diễn tả thì bạn thấy dài rồi, ai có quan tâm cũng ngại đọc, mà viết dài trong điều kiện thiếu thông tin về hợp đồng, lại bận rộn... có khi từ ngữ, ý tứ lại ko chuẩn. Thêm nữa bạn đọc nhặt đại ý và từ khóa thôi, bởi vấn đề không phải của tôi, nên tôi viết nhanh, ko đủ thời gian chi li từng chi tiết với vấn đề phức tạp này được...
2. Trách nhiệm CĐT vốn đầu tư công trong việc duyệt sai dẫn đến cắt khối lượng của nhà thầu: theo hợp đồng xây dựng đã ký giữa 2 bên quy định. Giả sử CĐT sai thì liên đới là ông tư vấn thiết kế lập dự toán, tư vấn thẩm tra, cơ quan hay người thẩm định, tư vấn lập hồ sơ mời thầu, xét thầu, bên mời thầu... cùng chịu trách nhiệm. CĐT ngoài chịu trách nhiệm về tài chính thì chịu trách nhiệm với cơ quan cấp trên…
Có dịp mời bạn ghi danh tham gia lớp Thanh quyết toán hợp đồng GXD và lớp Đào tạo, bồi dưỡng kiến thức và ôn thi, cấp chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn về đấu thầu nhé. Ghi danh với Ms Thu An 0985 099 938 hoặc bất kỳ nhân viên GXD trong vòng kết nối.
3. Bạn tham khảo thêm ý kiến đồng nghiệp: "Nói chung là khối lượng thừa so với thiết kế để nghiệm thu được còn phải tư vấn giám sát nghiệm thu ở hiện trường, còn nếu TVGS ẩu cứ nghiệm thu theo khối lượng hợp đồng mà không đo đạc kiểm đếm thì lọt nhưng sau thanh kiểm tra, ông nào nghiệm thu còn bị vu vào nghiệm thu khống so với thực tế ý chứ, mổ xẻ thì trách nhiệm cả dây từ chủ đầu tư, thiết kế, thẩm tra, thẩm định, thầu bè, TVGS…. Nói chung trọn gói nhưng ăn được không phải dễ, chỉ ăn được khi lọt được nghiệm thu đã rồi, khi cắt giảm kiện ra toà làm rõ trách nhiệm, tiền đó nhà thầu được nhưng không phải lấy nguồn từ ngân sách."
Mời các bạn thảo luận thêm nhé. Ps: Bài hơi dài, ít ra qua bài này bạn cũng đọc và cập nhật thông tin 02/2023 thay 07/2016 và trước đây 07 có nội dung giảm trừ nhé, nhiều kỹ sư chưa biết vẫn đang căn cứ 07.
Một vài chia sẻ, hi vọng hữu ích với bạn. Chúc bạn vui vẻ, hạnh phúc và nhiều thành công trong công việc.
