Mình đã giải thích vài lần cho các bạn học viên nhưng không ghi lại. Nay có 1 bạn học viên khóa học
lập Tổng mức đầu tư và Phân tích hiệu quả dự án của GXD hỏi, mình Google đọc thì có nhiều bài trên web giải thích về vòng đời dự án, đa số giải thích sai: Vòng đời dự án gồm Thời gian chuẩn bị dự án + Thời gian thực hiện dự án + Kết thúc dự án (nhiều tác giả đang hiểu là kết thúc xây dựng). Đến topic này mình thấy các bạn Lesong_hong và chuminh2212 trên giải thích chuẩn.
Mình viết thêm 1 chút để ở đây để các bạn đi sau tham khảo và các bạn học viên lớp
Tổng mức đầu tư và Hiệu quả dự án có hỏi thì mình chỉ việc gửi link, không phải giải thích lại nhiều nữa, dành thời gian cho các vấn đề khác:
Ví dụ: Hà Tĩnh ưu ái cho Formosa thuê đất 70 năm. Nên các dự án của Formosa thực hiện trên đất đó lập sẽ chỉ tối đa là 70 năm thôi. Nếu bây giờ lập thì phải nhỏ hơn, bởi vì từ khi được cho phép 70 năm thì đã trôi qua nhiều năm rồi.
Phương pháp xác định các chỉ tiêu NPV, IRR là của nước ngoài du nhập vào Việt Nam, trước mình học phương pháp này các thầy khuyến cáo nó chỉ dự báo chính xác cho dự án có vòng đời 30 năm trở lại. Tuy nhiên, người Việt toàn tính toán phân tích dự án cho cả 50 năm, 70 năm hoặc cả trăm năm (ai mà có tầm nhìn xa được thế cơ chứ, ngoài Trạng Trình Nguyễn Bình Khiêm ngày xưa có 1 số sấm truyền đến đời sau vẫn thây đúng).
Khi trước mình đọc phần Help của Excel để biết cách sử dụng hàm NPV, IRR... trong đó cũng khuyến cáo chỉ với khoảng 30 đối số. Tức là hàng ngàn kỹ sư của Excel khi nghiên cứu về Tài chính dự án cũng đã khuyến cáo tầm 30 năm. Sau phiên bản Excel 2016 họ đã tăng lên được 254 đối số, cái này mình đoán là do cởi bỏ ràng buộc về khả năng tính toán và sức mạnh của phần cứng CPU chứ ko ai dự đoán được dự án tương lai hơn 250 năm như thế cả, với lại lý thuyết của NPV, IRR chắc vẫn không đổi.
Nói chung việc xác định vòng đời của dự án nó tùy thuộc từng dự án, từng hoàn cảnh cụ thể, điều kiện thực tiễn, điều kiện thị trường và ý muốn của Chủ đầu tư. Chủ đầu tư nào cũng có thể muốn dự án của mình lâu dài, nhưng thực tiễn lại không cho phép hoặc thị trường đổ vỡ... Con số này cũng giống như tuổi thọ của của dự án thành công ty: khi thành lập ra không biết công ty này sẽ vận hành được bao lâu. Rất nhiều công ty của Mỹ cả trăm năm rồi vẫn phá sản ra đi, nhưng khi vận hành người ta luôn có gắng kéo dài nó nhất có thể.
Bạn nào có tuổi 1 tý đều biết bài hát của nhạc sỹ Trần Tiến: Hà Nội những năm 2000. Đây là 1 ví dụ điển hình của việc lựa chọn, dự báo vòng đời của dự án. Những năm 80, 90 của thế kỷ trước, chúng tôi nghĩ về năm 2000 chúng tôi có thể lên sao hỏa, mọi thứ sẽ tuyệt vời lắm, mọi người lên tiên hết. Giờ chúng ta đi qua năm 2000 21 năm rồi, chẳng ai có thể ngờ Covid làm 85.000 công ty phá sản (tức là hơn 85.000 nhân X dự án chấm dứt vòng đời, X là số dự án của mỗi công ty).
Trong bài hát “Hà Nội những năm 2000” của Trần Tiến có đoạn lời như sau: “Hà Nội! những năm hai nghìn; Trời cao Thăng Long bay lên; Nhà cao vươn trong mây xanh; Phố vẫn nhỏ, con đường vẫn nhỏ; Để em bước trong thu vàng…”.
Trần Tiến đã đúng khi dự đoán Hà Nội những năm 2000 “phố vẫn nhỏ, con đường vẫn nhỏ” và “nhà cao vươn trong mây xanh”. Có điều khi đó Trần Tiến chắc không dự đoán được “nhà cao vươn trong mây xanh” được hình thành bởi “quy hoạch băm nát Thủ đô”, bởi những “vi phạm nghiêm trọng” của một số sở, ban, ngành thuộc UBND thành phố Hà Nội... (trích từ 1 bài báo)
Mình lan man 1 chút liên hệ bài hát của Trần Tiến để các bạn dễ hình dung về lựa chọn vòng đời dự án.
Khi làm bài toán độ nhạy để quyết định đầu tư dự án: có tình huống cố định các yếu tố khác, kéo dài hoặc thu ngắn thời gian vòng đời dự án để xem các chỉ tiêu thay đổi như nào, ảnh hưởng đến dự án như nào.